گاهی در زندگی به افرادی بر میخوریم که میگویند چقدر ما بدبختیم! و چون پاسخی برای آن نمیبایند دلیل آن را در جای دیگر جستجو میکنند.
بخت و سرنوشت از مسائلی است که در حوزه انسان و جامعه انسانی مطرح میشود. این مساله از دیدگاه عقل و نیز کتاب و سنت قابل بررسی است.
امام صادق(ع) در حدیثی به این سوال پاسخ میدهند که آیا خدا کسی را بدبخت میکند؟ ایشان میفرمایند: «خداوند تبارک و تعالی بنده را از بدبختی به خوشبختی منتقل میکند، ولی از خوشبختی به بدبختی منتقل نمیکند1»
امام علی(ع) نیز در باره اینکه علت بدبختی چیست؟ فرمودند:«علّت بدبختی، دنیا پرستی است2».
امام حسین(ع) هم در دعای روز عرفه میفرمایند: «بار خدایا! کاری کن که از تو چنان بترسم که گویی میبینمت و باتقوا و ترس از خودت خوشبختم گردان و با معصیت و نافرمانیت بدبختم مکن3».
همچنین در چند حدیث گهربار از امام علی(ع) به این سوال پاسخ میدهیم که بدبخت از دیدگاه ایشان چه کسی است؟
«بدبخت کسی است که فریفته هوا و هوس خود گردد4»
«بدبخت کسی است که از عقل و تجربه خود بهره نگیرد5»
همچنین آن حضرت فرمودند: «از گناهان باز ایستید و نفْسهای خود را از آنها باز دارید؛ زیرا بدبخت کسی است که عنان خود را در عرصه گناهان رها سازد6»
منابع:
1- 1. التوحید: 358 / 6 منتخب میزان الحکمة: 300
2- 2. غرر الحکم: 5516 منتخب میزان الحکمة: 300
3- 3. بحار الأنوار: 98 / 218 / 3 منتخب میزان الحکمة: 300
4- 4. نهج البلاغة: الخطبة 86 منتخب میزان الحکمة: 300
5- 5. نهج البلاغة: الکتاب 78 منتخب میزان الحکمة: 300
6- 6. غرر الحکم: 4499 منتخب میزان الحکمة : 300